اخذ گواهی خلاق
مجموعهای از شرکتها و موسسات که محصولات و خدماتی را ارائه میدهند که لزوما دارای پیچیدگی فنی نیستند، اما در تولید یا ارائه کالا یا خدمات، نوآوری و خلاقیت دارند، شرکتهای خلاق گفته میشود. برای پذیرش شرکتهای خلاق، محصول یا خدمت ارائه شده توسط شرکت باید حداقل در کشور، نوآورانه و خلاقانه باشد و سطح متمایزی نسبت به فعالیتهای مشابه داشته باشد. هدف شرکتهای خلاق، عموما خلاقیت و نوآوری برای ارائه محصولات و خدمات جدید و مدلهای نوین کسب و کار در سطح بازار هدف است.

گواهی خلاق چیست؟
به مجموعهای از شرکتها و موسسات که محصولات و خدماتی را ارائه میدهند که لزوما دارای پیچیدگی فنی نیستند، اما در تولید یا ارائه کالا یا خدمات، نوآوری و خلاقیت دارند، شرکتهای خلاق گفته میشود. برای پذیرش شرکتهای خلاق، محصول یا خدمت ارائه شده توسط شرکت باید حداقل در کشور، نوآورانه و خلاقانه باشد و سطح متمایزی نسبت به فعالیتهای مشابه داشته باشد. هدف شرکتهای خلاق، عموما خلاقیت و نوآوری برای ارائه محصولات و خدمات جدید و مدلهای نوین کسب و کار در سطح بازار هدف است. رویکرد توسعه محور در راستای همگانی شدن شرکتها و موسسات خلاق و با هدف ایجاد اشتغال و کم کردن نرخ بیکاری در کشور، همچنین توجه به اقتصاد غیر نفتی و خارج کردن اقتصاد کشور از وابستگی به نفت، سبب شده است تا پیشرفتهای خوبی در این حوزه اتفاق بیفتد. به همین جهت، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در راستای حمایت از موسسات، شرکتهای دانش بنیان و کمک به کسب و کارهای مختلف، اقدام به ارائه تائیدیه خلاق به شرکتها و موسسات دارای شرایط مورد نظر کرده است.
شرایط صدور گواهی شرکت خلاق
شرکتها و موسسات متقاضی اخذ تائیدیه خلاق باید دارای یکسری شرایط باشند که شامل موارد زیر میباشند:
1. داشتن شخصیت حقوقی قابل ثبت در نظام قانونی کشور.
2. خصوصی بودن شرکت یا موسسه.
3. نداشتن تائیدیه دانش بنیان برای محصول یا خدمت.
4. حوزه محصول یا خدمت باید مرتبط با حوزههای خلاق مذکور در آئین نامه باشد.
5. محصول یا خدمت باید تولید شده باشد و صرف ارائه طرح، قابل پذیرش نیست.

شرکتها و موسساتی که حوزه کاری آنها مرتبط با یکی از موارد زیر است، پس از گذراندن مرحله بررسی و ارزیابی میتوانند گواهی خلاق را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اخذ نمایند. این حوزهها شامل موارد زیر میباشند:
بازی های ویدئویی
رسانه های صوتی و تصویری
انیمیشن و فیلم
اسباب بازی و سرگرمی
واقعیت افزوده و مجازی
آموزش و یادگیری
طراحی و معماری
صنایع دستی و گردشگری
هنر های تجسمی و نمایشی
چاپ و نشر کتاب و تولید محتوا
تولید محتوای صوتی و تصویری
مد و پوشاک
گیاهان دارویی
فناوری اطلاعات
تجهیزات توانبخشی و پزشکی
حمل و نقل و جابجایی
سلامت و سبک زندگی
مشاوره خدمات کسب و کار
کشاورزی و دامپزشکی
تبلیغات و بازاریابی
شرایط صدور گواهی شرکت خلاق
شرکتها و موسسات پس از آن که موفق به اخذ تائیدیه شرکتهای خلاق شدند، میتوانند از حمایتهای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری استفاده نمایند. از جمله این حمایتها میتوان به وامهای کم بهره، حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی، مشاوره و ارزیابی واردات و صادرات، مشاوره توسعه فنی محصولات، تهیه گزارش تحقیق بازار خارجی، خدمات تولید و نشر محتوا، معرفی در سایت اکوموتیو، مشاوره بیمههای تامین اجتماعی، مشاوره ارزش گذاری و تبادل فناوری، مشاوره تامین مالی و طرح تجاری، تخفیف خدمات رسانهای، خدمات بیمه تکمیلی، استقرار در منازل مسکونی، تسهیلات نظام وظیفه، استقرار در پارکهای علم و فناوری، خدمات طراحی سایت و سئو، تسهیلات خدمات ارزی، خدمات و ابزار دیجیتال وردپرس، تسهیل در صدور ضمانت نامه اشاره کرد.
مهمترین مسئله برای اخذ تائیدیه دانش بنیان، سطح فناوری محصول و پیچیدگی محصول است، در حالی که برای اخذ تائیدیه شرکتها و موسسات خلاق، پیچیدگی فنی محصول، از اهمیت کمتری برخوردار است و بیشتر، بحث نوآوری و کار خلاقانه ملاک ارزیابی قرار میگیرد.کارشناسان و متخصصان ما، در مرکز توسعه دانش بنیان، پس از امکان سنجی و بررسی پتانسیل محصولات شرکتها، اقدام به ارائه مشاوره تخصصی و پیاده سازی الزامات قانون شرکتهای خلاق به صورت عملیاتی در راستای اخذ گواهینامه “خلاق” برای شرکتها و موسسات در حوزههای مختلف مینمایند.

لازم به ذکر است که فهرست بروز شرکتهای دارای تاییدیه خلاق، در سامانه ستاد فناوریهای نرم و توسعه صنایع خلاق، قابل مشاهده است که در واقع، زیرمجموعهای از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری میباشد. برای استعلام خلاق بودن یک شرکت، میتوان از طریق جست و جوی نام ثبتی شرکت یا شناسه ملی، در این فهرست اقدام کرد. در حال حاضر حدود دو هزار شرکت، موفق به اخذ تاییدیه خلاق از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شدهاند که بیشتر این شرکتها در حوزه کسب وکارهای دیجیتال و فضای مجازی هستند. در این فهرست، مواردی مانند نام شرکت، شناسه ملی، استان محل شرکت، حوزه فعالیت شرکت و همچنین تاریخ تایید شرکت قابل استعلام میباشد.
در اکوسیستم نوآوری ایران، میان شرکتهای مبتنی بر فناوری پیشرفته و کسبوکارهایی که ارزشآفرینی آنها بر پایه نوآوری در مدل کسبوکار، طراحی و صنایع نرم استوار است، چالشهایی وجود دارد. برنامه حمایت از شرکتهای خلاق توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری به منظور اعتبارسنجی رسمی و حمایت از این گروه دوم تدوین شده است. با این حال، فرآیند اخذ این گواهینامه نیازمند درک عمیق از معیارهای ارزیابی، مستندسازی دقیق و مدیریت فعال فرآیند است. مسترتک، با ارائه یک متدولوژی ساختار یافته، خدمات خود را به عنوان بازوی تخصصی شرکتها برای مدیریت کامل فرآیند اخذ گواهی خلاق، از امکانسنجی اولیه تا دستیابی به نتیجه و بهرهبرداری از مزایای آن، ارائه میدهد.
تمایز شرکت خلاق از شرکت دانشبنیان، یک تحلیل تطبیقی
درک دقیق این تمایز، سنگ بنای تدوین یک پرونده موفق است. محوریت ارزیابی در این دو مسیر کاملا متفاوت است.
معیار ارزیابی | شرکتهای دانشبنیان | شرکت خلاق |
محور اصلی نوآوری | پیچیدگی فنی: دستیابی به فناوری در لبه دانش، تحقیق و توسعه عمیق، دشواری در کپیبرداری فنی. | نوآوری در مدل: ارائه مدل کسبوکار نوین، خلاقیت در طراحی، نوآوری در زنجیره ارزش، محتوای بدیع یا فرآیند ارائه خدمات اختصاصی. |
ماهیت محصول/خدمت | مبتنی بر فناوری پیشرفته یا متوسط به بالا | مبتنی بر صنایع فرهنگی، صنایع نرم و مدلهای کسبوکار نوآورانه. |
شاخص کلیدی ارزیابی | سطح فناوری، میزان فعالیت R&D، توانمندی فنی تیم. | تمایز نسبت به رقبا، میزان خلاقیت، پتانسیل بازار و تأثیر فرهنگی/اجتماعی. |
مسترتک در فاز اولیه، با تحلیل ماهیت کسبوکار شما، مشخص میکند که کدام مسیر (دانشبنیان یا خلاق) از نرخ موفقیت بالاتری برای شما برخوردار است.
اهرمهای استراتژیک حاصل از اخذ گواهی خلاق
دریافت این گواهینامه، مجموعهای از ابزارهای حمایتی را در اختیار شرکت قرار میدهد که میتوان از آنها به عنوان اهرمهای رشد استفاده کرد:
اهرمهای مالی و اعتباری
- تسهیل در فرآیندهای اعتبارسنجی: افزایش اعتبار شرکت نزد صندوقهای پژوهش و فناوری برای اخذ ضمانتنامه و تسهیلات.
- دسترسی به خطوط اعتباری: امکان استفاده از تسهیلات مالی با نرخ ترجیحی که به صورت اختصاصی برای شرکتهای خلاق تعریف شده است.
- معرفی به شبکه سرمایه: قرارگیری در فهرست شرکتهای مورد تایید برای معرفی به سرمایهگذاران خطرپذیر (VCs) و سرمایهگذاران فرشته.
اهرمهای قانونی و زیرساختی
- تسهیلات نظام وظیفه تخصصی: امکان بهکارگیری نیروی انسانی متخصص در قالب امریه یا پروژههای جایگزین خدمت.
- مجوزهای استقراری: بهرهمندی از امتیازات مربوط به استقرار در پارکهای علم و فناوری و در موارد خاص، مجوز فعالیت در پهنههای مسکونی.
اهرمهای توسعه بازار و توانمندسازی
- حمایتهای صادراتی و بازاریابی: بهرهمندی از یارانهها و حمایتهای دولتی برای حضور در نمایشگاههای بینالمللی و تهیه گزارشهای تحقیق بازار.
- دسترسی به خدمات مشاورهای: استفاده از شبکه مشاوران معتمد معاونت علمی در حوزههایی نظیر حقوق مالکیت فکری، ارزشگذاری و استراتژی کسبوکار.
معیارهای ارزیابی و حوزههای تحت پوشش برنامه
فرآیند ارزیابی بر اساس دو دسته از معیارها انجام میشود: الزامات شکلی و انطباق ماهوی.
الزامات اولیه:
- شخصیت حقوقی: شرکت باید به صورت رسمی و به عنوان یک نهاد خصوصی در ایران ثبت شده باشد.
- عدم همپوشانی: محصول یا خدمت معرفیشده نباید بیشتر گواهی دانشبنیان دریافت کرده باشد.
- بلوغ محصول: شرکت باید از فاز ایده عبور کرده و دارای محصول نهایی یا حداقل نمونه اولیه قابل ارائه (MVP) باشد.
حوزههای اصلی فعالیت:
- بازیهای ویدئویی
- رسانههای صوتی و تصویری
- انیمیشن و فیلم
اسباببازی و سرگرمی
واقعیت افزوده و واقعیت مجازی - آموزش و یادگیری
طراحی و معماری
صنایع دستی و گردشگری - هنرهای تجسمی و نمایشی
- چاپ و نشر کتاب و تولید محتوا
- تولید محتوای صوتی و تصویری
- مد و پوشاک
- گیاهان دارویی
- فناوری اطلاعات
- تجهیزات توانبخشی و پزشکی
- حمل و نقل و جابجایی
- سلامت و سبک زندگی
- مشاوره و خدمات کسبوکار
کشاورزی و دامپزشکی - تبلیغات و بازاریابی
روشهای مسترتک در مدیریت فرآیند اخذ گواهی
خدمات ما یک فرآیند ساختاریافته و چهار مرحلهای را دنبال میکند:
فاز اول: تشخیص و امکانسنجی:
در این فاز، کارشناسان مسترتک یک جلسه ارزیابی عمیق با مدیران شرکت برگزار میکنند. خروجی این فاز، یک گزارش تحلیلی است که شامل موارد زیر است:
- ارزیابی انطباق محصول/خدمت با معیارهای برنامه شرکتهای خلاق.
- تحلیل GAP (شکاف) میان وضعیت موجود شرکت و الزامات پرونده.
- تعیین یک نقشه راه واضح و زمانبندی شده برای مراحل بعدی.
فاز دوم: معماری پرونده دفاعی و مستندسازی:
این مرحله، هسته اصلی خدمات ما خواهد بود. ما صرفا به جمعآوری مدارک بسنده نخواهیم کرد، بلکه یک پرونده دفاعی استراتژیک تدوین مینماییم. این فرآیند شامل:
- ترجمه مزیتهای رقابتی و نوآوریهای کسبوکار شما به زبان و شاخصهای قابل فهم برای کمیته ارزیابی.
- برجستهسازی مستدل وجه تمایز محصول یا خدمت نسبت به نمونههای مشابه در بازار.
- تدوین طرح کسبوکار (در صورت لزوم) و آمادهسازی کلیه مستندات فنی، حقوقی و بازاریابی.
فاز سوم: مدیریت فرآیند و ارتباطات اداری:
مسترتک به عنوان نماینده شما، مسئولیت کامل اجرای فرآیند را بر عهده میگیرد:
- ثبت دقیق درخواست در سامانه رسمی معاونت علمی.
- پاسخگویی به استعلامات و مکاتبات با کارگروه ارزیابی.
- مدیریت جلسات دفاع (در صورت نیاز) و پیگیری مستمر تا حصول نتیجه نهایی.
فاز چهارم: مشاوره راهبردی پس از اخذ گواهی:
پس از دریافت موفقیتآمیز گواهی، ما به شما مشاوره خواهیم داد تا از مزایای کسبشده به صورت بهینه استفاده کنید؛ از جمله نحوه اقدام برای تسهیلات نظام وظیفه، اتصال به صندوقهای مالی و استفاده از حمایتهای بازاریابی.
ارزش پیشنهادی مسترتک
- بهینهسازی نرخ موفقیت: افزایش شانس پذیرش پرونده از طریق تدوین مستندات حرفهای و همراستا با معیارهای دقیق ارزیابی.
- کاهش ریسک رد پرونده: شناسایی و رفع نقاط ضعف احتمالی پرونده پیش از ارسال نهایی.
- صرفهجویی در منابع مدیریتی: آزادسازی وقت و انرژی تیم مدیریتی شما برای تمرکز بر فعالیتهای اصلی کسبوکار.
- دسترسی به تخصص: بهرهگیری از دانش و تجربه تیمی که به صورت متمرکز بر فرآیندهای ارزیابی معاونت علمی فعالیت میکند.
جهت آغاز فرآیند و بهرهمندی از خدمات تخصصی مسترتک، برای یک جلسه ارزیابی اولیه اقدام نمایید.
دریافت مشاوره
گستره خدمات مرکز دانش بنیان میتواند شامل صنایع و حوزه های گوناگون باشد.این حوزه ها را میتوان در موارد زیر جست و جو کرد.