اقتصاد دانش بنیان به معنای استفاده از دانش، فناوری و نوآوری‌های جدید در پیشبرد اقتصادی است. در این نوع از اقتصاد، شرکت‌های دانش بنیان با تلاش در زمینه تحقیق و توسعه، راهکارهای نوین برای حل مسائل ارائه می‌دهند و با ارائه خدمات و محصولات جدید، بازارهای جدید را ایجاد می‌کنند.
از دیگر ویژگی‌های اقتصاد دانش بنیان، تمرکز بر روی ایجاد ارزش بیشتر به جای تولیدی بودن محصولات است. به عبارت دیگر، ارزش خالص محصولات در این نوع از اقتصاد، نتیجه از ترکیب دانش، فناوری و نوآوری است.
اقتصاد دانش بنیان تاثیر بسیاری بر روی رشد و توسعه اقتصادی دارد. با توسعه شرکت‌های دانش بنیان، فرصت‌های شغلی تولید می‌شود و به‌طور کلی، باعث افزایش رقابت‌پذیری و بهبود کیفیت زندگی مردم می‌شود. به همین دلیل، اقتصاد دانش بنیان به عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای توسعه اقتصادی در دنیا شناخته می‌شود.
محور های اقتصاد دانش بنیان
محورهای اقتصاد دانش بنیان عبارتند از:
1- تحقیق و توسعه: در این بخش، تلاش برای تحقیق و توسعه دانش، فناوری و نوآوری‌های جدید صورت می گیرد. شرکت‌های دانش بنیان برای پیشبرد این محور، به دنبال پیدا کردن راهکارهای جدید برای حل مسائل و بهبود فناوری‌ها هستند.
2- آموزش: یکی از مهم‌ترین محورهای اقتصاد دانش بنیان، آموزش و پرورش نیروهای متخصص و با استعداد در زمینه‌های علمی و فنی است. با ایجاد بستر مناسب برای آموزش و پرورش نیروهای متخصص، این محور می‌تواند به توسعه اقتصاد دانش بنیان کمک شایانی کند.
3- فناوری‌های نوین: در این محور، تمرکز بر روی تولید، استفاده و انتقال فناوری‌های نوین است. با توسعه فناوری‌های جدید، محصولات و خدمات جدیدی نیز تولید می‌شود که باعث بهبود و افزایش رقابت‌پذیری بازار می‌شود.
4- ارتباطات و شبکه‌سازی: این محور بر روی ساختاردهی و توسعه شبکه‌های مختلف از جمله شبکه‌های ارتباطی، شبکه‌های اطلاعاتی و شبکه‌های ارتباط بازرگانی تمرکز دارد. با توسعه شبکه‌های ارتباطی و شبکه‌های بازرگانی، شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند به راحتی بازارهای جدید را ایجاد کنند و فرصت‌های جدیدی برای توسعه کسب و کارهای خود داشته باشند.
5- تجاری‌سازی فناوری‌ها: در این بخش، تلاش برای تجاری‌سازی فناوری‌های جدید و ایجاد محصولات و خدمات جدید وابسته به آنها است. با تجاری‌سازی فناوری‌های جدید، شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند به راحتی از نتایج تحقیقات خود درآمدزایی کنند و به توسعه بیشتر کسب و کارهای خود بپردازند.
مزایای اقتصاد دانش بنیان
هر نفسی که فرو می بریم، مرگی را که مدام به ما دست اندازی می‌کند پس می‌زند… در نهایت این مرگ است که باید پیروز شود، زیرا از هنگام تولد بخشی از سرنوشت ما شده و فقط مدت کوتاهی پیش از بلعیدن طعمه اش، با آن بازی می کند. با این همه، ما تا آنجا که ممکن است، با علاقه فراوان و دلواپسی زیاد به زندگی ادامه می دهیم، همان طور که تا آنجا که ممکن است طولانی تر در یک حباب صابون می دمیم تا بزرگتر شود، گر چه با قطعیتی تمام می دانیم که خواهد ترکید.
مزایای اقتصاد دانش بنیان عبارتند از:
1- ایجاد فرصت‌های شغلی: با توسعه شرکت‌های دانش بنیان، فرصت‌های شغلی در زمینه‌های علمی، فنی و مدیریتی ایجاد می‌شود. این فرصت‌ها به‌ویژه برای جوانان و نخبگان کشور بسیار مهم هستند.
2- افزایش رقابت‌پذیری: با توسعه شرکت‌های دانش بنیان، بازارهای جدید و رقابت‌پذیری بیشتری در صنایع مختلف ایجاد می‌شود. با افزایش رقابت‌پذیری، کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت‌ها نیز افزایش می‌یابد.
3- بهبود کیفیت زندگی: شرکت‌های دانش بنیان با توسعه فناوری‌های جدید و ارائه خدمات و محصولات نوین، می‌توانند بهبود کیفیت زندگی مردم را به همراه داشته باشند. به‌عنوان مثال، توسعه داروهای نوین و تکنولوژی‌های پزشکی جدید می‌تواند بهبود سلامتی و کیفیت زندگی افراد را به همراه داشته باشد.
4- افزایش توانایی صادرات: با توسعه شرکت‌های دانش بنیان و تولید محصولات و خدمات نوین، توانایی صادرات کشور افزایش می‌یابد. این موضوع باعث افزایش درآمد کشور و افزایش تعاملات تجاری با دیگر کشورها می‌شود.
5- بهره‌وری بالاتر: با استفاده از فناوری‌های جدید و نوآوری‌های موجود در شرکت‌های دانش بنیان، بهره‌وری در صنایع مختلف افزایش می‌یابد. این موضوع باعث کاهش هزینه‌های تولید و افزایش سودآوری شرکت‌ها می‌شود.
6- تحقق توسعه پایدار: با توسعه شرکت‌های دانش بنیان، توسعه پایدار و محیط‌زیستی نیز تحقق پیدا می‌کند. شرکت‌های دانش بنیان با توسعه فناوری‌های سبز و پایدار، می‌توانند به توسعه پایدار و بهره‌برداری بهینه از منابع طبیعی کمک کنند.
سخن پایانی
دانش بنیان شدن اقتصاد از بهترین راهکارها برای پیشرفت و توسعه کشور به حساب می‌آید که تا به امروز به دلیل حمایت های انجام شده از این حوزه این پیشرفت و توسعه تا حد ممکن میسر شده است. امیدواریم اطلاعات گفته شده برای شما سودمند بوده باشد.
